De Zaak Zappendael, een interactieve detective
Tijdens een geheim diner op landgoed Zappendael valt Tim Douwsma dood neer. Zijn soep blijkt vergiftigd te zijn. Dit is het begin van Zaak Zappendael, een klassieke whodunit in een modern jasje. De kijkers kunnen namelijk online mee speuren. Wie is de dader? The game is on.
Er waren nog tien andere zapp-presentatoren aanwezig bij het diner. Eén van hen moet Tim Douwsma wel hebben vermoord. Graaf Titus wil geen politie op zijn landgoed, dus moeten we de zaak zelf oplossen. Wie heeft bewezen onmogelijk de dader te kunnen zijn, mag het landgoed verlaten. Zo blijven er steeds minder verdachten over. Maar de graaf en zijn kokkin Klaar kunnen zich ook behoorlijk vreemd gedragen, misschien hebben zij wel iets met de dood van Tim te maken.
In Zapp Live krijg je elke dinsdag, donderdag en zaterdag een stuk van het verhaal te zien, maar het wordt pas echt een interactieve detective wanneer je het online spel start. Op www.zappendael.nl kunnen spelers een kijkje nemen op het landgoed. Door vragen te beantwoorden en puzzels op te lossen kun je meer bewijsmateriaal over de zaak verzamelen. Dit kunnen bijvoorbeeld video’s, foto’s of geluidsopnamen zijn. Ook kun je iedere week aangeven wie jij verdenkt en wie volgens jou onschuldig wordt bevonden.
Ook zijn er nog een aantal andere verhaallijnen die vragen oproepen. Waarom wil de graaf geen politie op zijn landgoed? En wat doet die bebloede trui in zijn schuur? Van wie heeft Jean-Baptiste, de papegaai van Klaar, al die rare teksten geleerd? En waar is het lijk van Tim gebleven? Is hij uit de dood opgestaan of leeft hij stiekem nog?
De combinatie van een televisieserie en Cluedo is niet geheel nieuw, maar ik vind dat de NCRV met Zaak Zappendael een heel goed project heeft neergezet. Het is voor het eerst dat ze voor de jeugd zo’n groot transmediaal concept maken. Het verhaal zit goed in elkaar en het blijft tot de laatste aflevering spannend wie de uiteindelijke dader is. Op de website wordt door kinderen volop gespeculeerd: “Het is Sascha Visser. Ik wist altijd al dat er iets met hem niet klopte. Je ziet in de eerste aflevering dat Sascha geen uitnodiging krijgt en hij schrok toen hij hoorde dat Tim nog leefde. Het is wel erg verdacht hoor.” Maar ook Checkpoint’s Klaas van Kluistrum is nog steeds verdacht: “Het is Klaas dat ziet iedereen toch, want hij was in de kruidentuin en zei: ”Ik wilde je niet vermoorden.”” Je merkt dat het verhaal heel erg leeft bij de doelgroep en dat ze er samen proberen uit te komen.
Hier en daar zie ik wel een aantal verbeterpunten. De puzzels op de site zijn niet heel onderscheidend. Hier zou wel wat innovatievers voor in de plaats mogen komen. Zoals je vaak in dit soort transmediale projecten ziet blijft het bij een potje memory, de eeuwige schuifpuzzel of een simpele meerkeuzevraag. En dat terwijl de cruciale momenten waarop iemand kan bewijzen onschuldig te zijn, juist heel geschikt zijn voor participatie. Er is bijvoorbeeld een moment waarop de vingerafdrukken van de zapp-gezichten vergeleken moeten worden met die van de dader. Dit zou een hele leuke opdracht voor de spelers zijn geweest, maar helaas wordt in dezelfde uitzending het antwoord al gegeven door graaf Titus.
Verder vind ik dat het interaction design van de website een stuk verbeterd kan worden. Het is lastig te snappen in welke volgorde je de dingen moet bekijken, waardoor dingen te vroeg verraden worden. Toch zijn nog niet alle puzzelstukjes op hun plaats gevallen en is het nog niet zeker hoe het gaat aflopen. Negen presentatoren mochten landgoed Zappendael al verlaten, alleen Sascha, Klaas, Titus en Klaar zijn nog over. Wie heeft Tim vermoord? Aankomende zaterdag is de spannende ontknoping van het moordmysterie te zien in Zapp Live bij KRO-NCRV.
